Literatüre Yaban Mersini olarak girmiş olan maviyemiş veya likapa (Vaccinum sp.) dünya çapında temel meyvelerden biri haline gelmiştir. Gerek taze tüketim gerekse işlenmiş meyve sanayisi açısından sahip olduğu güçlü pazar, bir yandan üreticilerin yüksek gelir elde etmesini sağlarken diğer yandan üretim alanlarının da hızla artmasını sağlamaktadır. Kuzey bölgelerde uyumu mükemmel düzeyde olan yeni likapa çe-şitleri sayesinde üretim dünya çapında artmıştır. Birçok bölgede doğal ortamlardan toplanarak satışa sunulan yabani likapaların miktarı da gün geçtikçe artmaktadır. Yaban mersini (Likapa), ülkemizde mavi yemiş, ligarba, ayı üzümü, morsivit, çalı çileği, Trabzon çayı gibi isimlerle, yurt dışında ise blueberry olarak tanınmaktadır. Dünyada blueberry olarak bilinen maviyemişler 1906 yılından bu yana ABD’de kültüre alınarak yetiştirilmesine rağmen, ancak 2000’li yıllarda Türkiye’ye egzotik bir tür olarak girmiştir. Ülkemizde dört farklı doğal mavi yemiş türü (Vaccinium vitis idea L., Vaccinium myrtillus L., Vaccinium arctostaphylos L., Vaccinium uliginosum L.) bulunmakta olup kültüre alma çalışmaları devam etmektedir. Bunların yanında Doğu Karadeniz Bölgesindeki bazı illerimizde (Rize, Trabzon ve Artvin) Boylu maviyemiş olarak adlandırılan Vaccinium corymbosum L. türünün bazı çeşitleri (Brigitta, Bluecrop, Bluejay, Duke, Nelson, Earliblue, Patriot ve Spartan) ile adaptasyon denemeleri yapılmış ve başarılı so-nuçlar elde edilmiştir. Maviyemiş-Likapa ılıman iklim kuşağına adapte olmuş bir meyve türü olup botanik olarak gerçek üzümler gurubunda bulunmaktadır.

Asitli ortam şartlarını seven birçok bitki gibi fundagiller familyasında yer alırlar. Maviyemiş – Likapa asitli ve organik maddece zengin, defne, çam, kızılağaç, ladin ve göknar türlerinin karışık olarak yetiştiği alanlarda kolayca yetişebilmektedir. Dünya üzerinde sadece 240.000 ton üretilebilen ve yaklaşık olarak 40 milyon insanın tüketim imkânı bulabildiği Maviyemiş çok hızlı bir şekilde üretilerek satışa sunulabilmekte, çok farklı alanlarda kullanılabilmekte ve birim alandaki getirisi son derece yüksek olup içeriği ile sağlık açısından oldukça yararlı bir meyvedir. Ülkemizde çok farklı isimlerle tanınmasına rağmen (Rize’de likapa, kaskanaka, çela; Trabzon’da ligarba, lifos, Artvin’de motsvi, morsvi, merhauk; Ordu ve Giresun’da çalı çileği; Ardahan’da göğen; bazı illerde çay üzümü, çoban üzümü veya ayı üzümü) dünyada mavi renginden dolayı “blueberry” olarak isimlendirilmiştir. Yaban mersini adıyla literatürümüze girmiş olan bu meyvenin “maviyemiş” olarak adlandırılması daha uygun görülmektedir. Çünkü yaban mersini diye bilinen birçok üzümsü meyve vardır ve karışıklık ortaya çıkmaktadır. Türkiye’de 40-42 Kuzey enlem dereceleri arasında doğal asitli alanlar vardır ve bu alanların çoğunda maviyemiş türleri yetişmektedir.

Artvin’den başlayarak Rize, Trabzon, Giresun, Ordu, Samsun, Sinop, Kastamonu, Bolu, Sakarya, Zonguldak, İstanbul ve Bursa illerinde yer alan doğal asitli toprakların değerlendirilmesi sonucunda Türkiye maviyemiş üretiminde söz sahibi bir ülke konumuna gelebilecektir.

BURSA FİDANCILIK TARIM LTD. ŞTİ.

Toprak önerisi: PH seviyesi 4,5 – 5,5 arasında olan asidik bir torf kullanın, bulamazsanız , çam ormanı ağaç altı doğal toprağını kullanın. Çürümüş çam kabukları ve çam yaprakları asidiktir. Toprağınız bu değerlere uygun değilse 20-30lt lik bir saksıda ve saksının en az üçte biri toprağa gömülü olacak şekilde saksıda yetiştiricilik yapınız. Aksi takdirde Maviyemiş bitkisi gelişemez.